"KUMSAL"
SAİM ERKEN
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
---|
18 KASIM - 30 ARALIK 2023
KÜRATÖR - ERKAN DOĞANAY
KUMSAL
Kum, artıklardan ibarettir. Kayalar; resiflerin, mercanların, kemiklerin, deniz kabuklarının, balıkların ve daha pek çok canlının kalıntılarıdır. Geçmişten gelen bu saf olmama durumu; boyutu, biçim , dokusu ve yapısıyla, zaman aralığının genişliğini ve binlerce yılın aşınmışlığını üzerinde taşır.
Kumsal hem kendinden önce hem de kendinden sonra gelendir. Başlangıç ve sondur. Hem henüz dokunulmamış olan hem de tahrip edilmiş olandır. Kumsal çıplak bir mekandır. Bu yalnızlık ve doğallık hali, sessiz olduğu anlamına gelmez. Kumsal konuşur; mantık ve duygu kumsalda buluşur ve beraber yol alırlar. Aynı ortamda oluşmuş gibi, birbirilerinden ayırt edilemezler. Rüzgarın, güneşin ve bulutların gücünü, biçimin ve rengin dengesizliğini, dalgaların ritmini taşıyan, suyun hareket yönündeki değişimlerinin meydana geldiği o soyut yüzey üzerinde, ‘gerçekleşmesi gereken bizler’ için iyi bir eylem alanı oluştururlar.
Kıvrımlarla dolu da olsa, pürüzsüz bir mekandır kumsal. Her şey orada ortadadır. Ne varsa bütün açıklığıyla görünür; sırların saklandığı gizli bölümleri yoktur. Kumda her şey çıplaktır, yalındır. Ve kalabalığın çıplaklığıyla beraber demokratik bir ortam oluşur, tüm bedenler eşitlenir. Denkliğin böylece oluştuğu bu alanda, ışığın da etkisiyle aşina olduğumuz her nesne; kürek, çadır, şemsiye, şezlong ve uzanmış bir figür, güneşin etkisiyle buharlaşıp bir araya gelir ve hep oradaymış gibi bir bütünlük yaratır.
Kumsalın kullanım alanları ve gelenekleri yalın iken, onu meydana getiren elemanlar ve figürlerle birlikte ışıltılı bir hale bürünmekte ve bir renk, doku ve biçim zenginliği oluşturmaktadır. Bir ritüele dönüşen plaj tavırları, cömert bir çıplaklık sunmakta ve bu çıplaklık ile oluşan binlerce yıllık gelenek, hala devam etmektedir.
20. yüzyıl ve kitle kültürünün ürünü olan mayo ve bikini, kumsal ve vücut arasındaki ilişkiyi az ve öz ilişkilendirmektedir. Plaj, dekoratiftir. Cinsel arzu nesnelerinin sahnesinde güzel ve dingin bir arka plan oluşturur. Bu sahne, gerçekliğimizi sürdürdüğümüz, yaşadığımız o asıl dünyaya döndüğümüzde, bizde geride bıraktıkları ile hep oraya aitmişiz gibi bir duygu yoğunluğu ve orada olma arzusu bırakır. Bu istek çoğalarak yaşamımıza iyice nüfuz eder.
Ve şehrin tüm kalabalığının içinden sıyrılıp, çıplaklığımızla güneşin altında eriyip ve hatta buharlaşıp, orada kalıcı olmak üzerine bir hayat tasarlamaya başlarız.
Kasım 2023 Fethiye